Zaczerwienione, swędzące i łzawiące oczy potrafią skutecznie uprzykrzyć codzienne funkcjonowanie. Zapalenie spojówek to jedna z najczęstszych dolegliwości okulistycznych, która dotyka osoby w każdym wieku – od niemowląt po seniorów. Choć z reguły nie jest groźne, może być bardzo uciążliwe. Dlatego warto wiedzieć, jak rozpoznać objawy, co stosować w domowych warunkach, a kiedy konieczna jest wizyta u lekarza.
Czym jest zapalenie spojówek?
Spojówka to cienka, przezroczysta błona pokrywająca wewnętrzną stronę powiek oraz przednią powierzchnię gałki ocznej (z wyjątkiem rogówki). Jej głównym zadaniem jest ochrona oka przed czynnikami zewnętrznymi, takimi jak kurz, bakterie czy alergeny. Gdy dojdzie do jej podrażnienia lub zakażenia, rozwija się zapalenie spojówek, czyli conjunctivitis.
Rodzaje zapalenia spojówek
Aby skutecznie leczyć tę dolegliwość, warto poznać jej główne typy:
-
Bakteryjne – wywołane przez bakterie, objawia się ropną wydzieliną, sklejaniem powiek, często dotyczy jednego oka, ale szybko przechodzi na drugie.
-
Wirusowe – często towarzyszy infekcjom górnych dróg oddechowych, charakteryzuje się wodnistą wydzieliną, zaczerwienieniem, światłowstrętem.
-
Alergiczne – reakcja na alergeny (np. pyłki, roztocza), objawia się silnym świądem, łzawieniem, zaczerwienieniem obu oczu.
-
Podrażnieniowe – spowodowane czynnikami chemicznymi (chlor, kosmetyki) lub mechanicznymi (soczewki kontaktowe, wiatr).
Objawy, które powinny zwrócić uwagę
Najczęstsze symptomy zapalenia spojówek to:
-
zaczerwienienie białka oka,
-
uczucie „piasku pod powiekami”,
-
łzawienie lub ropna wydzielina,
-
swędzenie i pieczenie,
-
obrzęk powiek,
-
światłowstręt,
-
rozmazane widzenie (czasowe, związane z wydzieliną).
Jak postępować w przypadku zapalenia spojówek?
1. Zachowaj higienę
To absolutna podstawa, szczególnie przy infekcyjnych postaciach zapalenia:
-
myj ręce przed i po dotykaniu oczu,
-
używaj jednorazowych chusteczek do oczu,
-
nie dziel się ręcznikami, poduszkami, kosmetykami do oczu,
-
często zmieniaj poszewki.
2. Oczyszczaj oczy
W przypadku wydzieliny (zwłaszcza ropnej):
-
przemywaj oczy solą fizjologiczną (0,9% NaCl) lub przegotowaną, ostudzoną wodą,
-
rób to od zewnętrznego do wewnętrznego kącika oka,
-
stosuj jałowe gaziki lub waciki.
3. Stosuj zimne lub ciepłe kompresy
W zależności od rodzaju zapalenia:
-
zimne okłady – przynoszą ulgę przy alergicznym zapaleniu spojówek, zmniejszają obrzęk i świąd,
-
ciepłe kompresy – pomagają w bakteryjnym zapaleniu poprzez rozpuszczenie wydzieliny.
4. Unikaj soczewek kontaktowych
W trakcie infekcji lepiej zrezygnować z noszenia soczewek – mogą pogarszać stan oczu i utrudniać gojenie.
5. Sięgnij po odpowiednie preparaty
W aptekach dostępne są krople do oczu bez recepty, które łagodzą objawy:
-
sztuczne łzy – nawilżają spojówki i łagodzą podrażnienia,
-
krople z antybiotykiem – tylko na receptę i przy potwierdzonym zakażeniu bakteryjnym.
Uwaga: nie należy samodzielnie stosować kropli z antybiotykiem ani sterydami – mogą przynieść więcej szkody niż pożytku!
6. Wspomaganie leczenia domowymi sposobami (z rozwagą!)
Choć wiele osób sięga po domowe metody, trzeba zachować ostrożność. Popularne są:
-
napar z rumianku (działa przeciwzapalnie, ale może uczulać!),
-
zielona herbata (łagodzenie obrzęku),
-
okłady z ogórka (chłodzące i kojące).
Domowe sposoby można stosować jako dodatek, ale nie zastępują leczenia farmakologicznego.
Kiedy iść do lekarza?
Wizyta u okulisty jest konieczna, gdy:
-
objawy utrzymują się dłużej niż 3–5 dni mimo leczenia,
-
występuje silny ból oka lub zaburzenia widzenia,
-
doszło do urazu oka,
-
pojawia się gorączka lub powiększenie węzłów chłonnych,
-
dziecko poniżej 1. roku życia ma objawy zapalenia spojówek.
Specjalista wykona badanie lampą szczelinową, zleci wymaz z oka (jeśli to konieczne) i dobierze odpowiednie leczenie.
Czy zapaleniu spojówek można zapobiec?
W wielu przypadkach – tak! Oto kilka sprawdzonych zasad profilaktyki:
-
unikaj dotykania oczu brudnymi rękami,
-
regularnie dezynfekuj telefon, okulary, ekran komputera,
-
zmywaj makijaż przed snem,
-
nie używaj cudzych kosmetyków do oczu,
-
chroń oczy przed kurzem, dymem, pyłkami (np. nosząc okulary przeciwsłoneczne),
-
stosuj nawilżające krople do oczu, jeśli przebywasz długo w klimatyzowanych pomieszczeniach lub przed ekranem.
Zapalenie spojówek to dolegliwość, którą trudno zignorować – jest widoczna, uciążliwa i często zaraźliwa. Na szczęście w większości przypadków można ją skutecznie leczyć w warunkach domowych, pod warunkiem przestrzegania zasad higieny i stosowania odpowiednich preparatów. Kluczem jest szybka reakcja, właściwe rozpoznanie rodzaju zapalenia oraz w razie potrzeby – kontakt z lekarzem.
Dodaj komentarz